نام اختصاری: Hcys
سایر نام ها: هموسیستئین
نوع نمونه قابل اندازه گیری: پلاسما هپارینه یا ETDA دار، سرم، ادرار
حجم نمونه مورد نیاز: ۱ ml
شرایط نمونه گیری:
- ۱۲- ۱۰ ساعت ناشتایی ضروری است.
- جداسازی و فریز نمونه در عرض یک ساعت پس از جمع آوری باید انجام می گیرد. نمونه پلاسما ، سرم یا ادرار بلا فاصله فریز گردد.
ملاحظات نمونه گیری:
۱- نمونه خون در آزمایشگاه باید ظرف ۳۰ دقیقه سانترفیوژ شود تا مانع از افزایش کاذب آن به سبب آزاد شدن هموسیستئین از گلبول های قرمز گردد.
۲- محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.
۳- از مصرف گوشت و فرآورده های آن ۱۲- ۱۰ ساعت قبل از انجام آزمایش پرهیز شود.
موارد عدم پذیرش نمونه: نمونه همولیز مورد قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری: نمونه به مدت یک ساعت در دمای اتاق و ۷ روز در C◦۲۰- پایدار است.
کاربردهای بالینی:
۱- شاخص مهم برای پیش بینی بیماری های عروقی محیطی، مغزی و کرونری
۲- اندازه گیری هموسیستئین برای تشخیص و پیگیری وضعیت سوء تغذیه می باشد.
۳- ارزیابی سنگ های کلیوی از جنس سنگ های سیستئینی (۳- ۱ % سنگ های کلیوی)
روش ارجح: GLC، HPLC
روش های دیگر: کروماتوگرافی تعویض یونی، GC mass
مقادیر طبیعی:
۴ – ۱۴µmol/L
تفسیر: به طور کلی سطح هموسیستئین کمتر از ۱۲ را مطلوب، از ۱۲ تا ۱۵ را حد آستانه ای و سطح بیش از ۱۵ را در ارتباط با خطر بالای بیماری عروقی در نظر میگیرند.
افزایش سطح:
۱- بیماری قلبی- عروقی
۲- بیماری عروقی مغزی
۳- بیماری عروق محیطی
۴- سیستینوری
۵- کمبود ویتامین B6 و B12
۶- کمبود فولات
۷- سوء تغذیه
عوامل مداخله گر:
۱- سطح آن با افزایش سن بالا می رود.
۲- مبتلایان به آسیب های کلیوی به سبب دفع ضعیف پروتئین، دارای هموسیستئین بالایی هستند.
۳- سطح هموسیستئین در مردان معمولاً بیش از زنان است که احتمالا علت آن مقدار کراتینین بیشتر و توده عضلانی بیشتر است.
۴- بیمارانی که ویتامین B12 پایینی دارند سطح هموسیستئین بالاتری دارند.
۵- استعمال سیگار با افزایش سطح هموسیستئین همراه است.
داروهای افزایش دهنده : آزاریبین، کاربامازپین، متوترکسات، اکسید نیترو، تئوفیلین و فنی توئین
داروهای کاهش دهنده : اسیدفولیک، ضد بارداری خوراکی و تاموکسی فن
توضیحات :
- مصرف ویتامین B12 و فولات در مبتلایان به سوء تغذیه کم است. این ویتامین ها برای متابولیسم هموسیستئین ضروری هستند. از این رو سطح خونی و درپی آن سطح ادراری آن افزایش می یابد.
- از آزمایش های مرتبط می توان به آزمون کلسترول و تری گلیسیرید، لیپوپروتئین ها و B12 و فولات اشاره کرد.