آزمایشگاه دکتر مهرابی
نام اختصاری: –
سایر نام ها: لیپاز
بخش مورد انجام : بیوشیمی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم
حجم نمونه مورد نیاز: ۰٫۵ mL
شرایط نمونه گیری: بيمار بايد به مدت ۱۲-۸ ساعت ناشتا باشد. فقط نوشيدن آب مجاز است.
ملاحظات نمونه گیری:
- جمع آوری نمونه بایست در لوله های در پوش دار گلیسرول صورت گیرد و لوله های حاوی سیترات، اگزالات و EDTA مناسب نمی باشند.
- مصرف هرگونه داروي مؤثر بر نتايج آزمايش را بر روي برگه بيمار ثبت كنيد.
موارد عدم پذیرش نمونه: همولیز شدید مورد قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری: نمونه در دماي ۲۵ درجه سانتي گراد تا ۷ روز ، دماي C◦۴ تا ۲۱ روز و دمای C◦۲۰- تا ۹۰روز پایدار است.
کاربردهای بالینی: بررسی اختلالات پانکراس، معمولا پانکراتیت
روش مرجع: تیتریمتریک
سایر روشها: کالریمتریک، توربیدومتری، فلورومتریک، اسپکتروفتومتریک، RIA
مقادیر طبیعی: مقادیر بر حسب روش آزمایش متفاوت است.
۱۶ سال و بالاتر: ۱۰ – ۷۳ U/L
مقادیر مرجع برای بیماران کمتر از ۱۶ سال تعیین نشده است.
تفسیر: در شروع پانکراتیت (۸- ۴ ساعت ابتدایی) میزان لیپاز سرم همانند آمیلاز افزایش می یابد، اما مقادیر افزایش یافته لیپاز به مدت طولانی تری (۱۰-۷ روز) نسبت به آمیلاز در سرم باقی می ماند. افزایش ۲ تا ۵۰ برابری نسبت به محدوده مرجع گزارش شده است. افزایش لیپاز سرم لزوماً متناسب با شدت درگیری پانکراس نیست.
سطح لیپاز سرم در پانكراتيت حاد ، پانكراتيت مزمن ، سرطان لوزالمعده، كيست كاذب لوزالمعده، كوله سيستیت حاد، كلانژيت، انسداد مجاري خارج كبدي، نارسايي كليه، انسداد يا انفاركتوس روده، التهاب يا تومور غده بزاقي و زخم پتپيك افزایش می یابد.
عوامل مداخله گر:
افزایش دهنده ها: دارو های افزاینده لیپاز عبارتند از بتانكول، كولينرژيك ها، كدئين، ايندومتاسين، مپريدين، متاكولين، مورفين
کاهش دهنده ها: يون كلسيم
توضیحات:
- در پانکراتیک حاد، افزایش سطح لیپاز غالباً با افزایش آمیلاز سرمی هماهنگ است. لیپاز دیرتر به اوج می رسد و بیشتر از آمیلاز بالا باقی می ماند. از این رو برای تشخیص تأخیری پانکراتیت حاد مفیدتر است.
- در پانکراتیک حاد همراه با هیپرلیپیدمیا فعالیت آمیلاز سرم ممکن است به صورت کاذب نرمال باشد. بنابراین اندازه گیری فعالیت هر دو آنزیم ضروری است.
- داروهای کولینرژیک و اَپیودها باعث افزایش سطح لیپاز سرم می شوند.
- بیماری کلیوی ممکن است سطح لیپاز سرم را بالا ببرد.