نام اختصاری: CSA
سایر نام ها: سیکلوسپورین، Gengrafe, Neoral, Sandinmune
بخش مورد انجام: بیوشیمی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: خون کامل EDTA دار، پلاسما ( توصیه نمی شود)
حجم نمونه مورد نیاز: ۳ ml
شرایط نمونه گیری:
- نیاز به ناشتایی نمی باشد،
- به دلیل اینکه این دارو در درون گلبول های قرمز (RBC) متمرکز می باشد و RBC به تغییر درجه حرارت در شرایط آزمایشگاهی (invitro) حساس است، اندازه گیری غلظت پلاسمای دارو بستگی به درجه حرارت محیط آزمایشگاه دارد.
ملاحظات نمونه گیری:
- در صورت مصرف دارو قبل از انجام آزمایش تاریخ و زمان مصرف آن را یادداشت نمایید.
- نمونه باید در ویال های مخصوص ETDA دار ریخته شود.
- از سانتریفیوز نمونه خون پرهیز گردد.
- در صورت عدم انجام فوری آزمایش آن را در یخچال یا فریزر نگهداری کنید.
موارد عدم پذیرش نمونه: نمونه لخته شده مورد قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری: در دمای ◦c4 و ◦c20- به مدت ۲ هفته پایدار است.
کاربردهای بالینی:
۱- بررسی سطح خونی دارو جهت سرکوب سیستم ایمنی در افراد گیرنده پیوند
۲- تنظیم دوز دارو برای بهینه سازی سرکوب سیستم ایمنی و به حداقل رساندن سمّیت دارو
۳- ارزیابی انطباق دوز دارو با شرایط بیمار
روش مرجع: HPLC
روش ارجح: HPLC
روشهای متداول: HPLC, RIA, EIA ,FPIA
مقادیر طبیعی:
پیوند کلیه:
۱۲ ساعت پس از تجویز: ng/ml 400- 100 ، ۲۴ ساعت پس از تجویز : ng/ml 200- 100
پیوند قلب:
۱۲ ساعت پس از تجویز: ng/ml 300- 100 ، ۲۴ ساعت پس از تجویز: ng/ml 200- 100
پیوند استخوان:
۱۲ ساعت پس از تجویز: ng/ml 250- 100
محدوده دوز سمی: ۴۰۰ ng/ml <
تفسیر:
مقایر حاصل از نمونه ای که بلافاصله قبل از تجویز دوز صبحگاهی (AM) گرفته شود، به عنوان محدوده درمانی مورد قبول است. اکثر افراد جامعه پاسخ مطلوبی به دوز سیکلوسپورین در محدوده ng/ml 400- 100 می دهند. این آزمون ممکن است همچنین در آنالیز سطح سیکلوسپورین ۲ ساعت بعد از تجویز دوز مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه محدوده درمانی شامل حال نمونه دو ساعته نمی گردد.
عوامل مداخله گر:
اندازه گیری خون گرفته شده در زمان های دیگر منجر به بالا رفتن نتایج می گردد. تداخل دارویی با آندروژنها، سایمتیدین، دانازول، دیلتیازم، اریترومایسین، استروژن، کتوکونازول گزارش شده است.
توضیحات:
- توصیه می شود محدوده درمانی به کار برده شده، مقدار دارویی است که قبل از تجویز دوز بعدی آنالیز شده باشد.
- آزمایش سیکلوسپورین جهت پایش دوز درمانی دارو (TDM) توصیه می شود. میزان دوز هدف با توجه به پروتکل بالینی، نوع پیوند (آلوگرافت)، خطر رد پیوند، همزمانی داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و سمّیت دارو بسیار متفاوت است.
- دو ماه پس از پیوند عموماً دوز هدف بین ng/ml 75- 30 کاهش می یابد.