نام اختصاری: HBc-Ab ، Anti- HBc
سایر نام ها: Anti Core Antibodies، Anti-Hepatitis B core، Core Antibody IgG/IgM,، HB Core Ab IgG/IgM
بخش انجام دهنده: ایمونولوژی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: تر جیحاً سرم- پلاسما
حجم نمونه مورد نیاز: ۱ ml
شرایط نمونه گیری:
- نیاز به ناشتایی نمی باشد.
- نمونه گیر باید قابلیت انتقال هپاتیت از طریق خون آلوده را در نظر بگیرد.
ملاحظات نمونه گیری:
- محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.
- به بیمار مشکوک به هپاتیت گوشزد نمایید که از تماس نزدیک با سایر افراد پرهیز کند.
- تا زمانی که نتایج سرمی خلاف آن را ثابت ننموده، بیمار را باید آلوده در نظر گرفت.
- پس از نمونه گیری سوزن سرنگ را بلافاصله در ظرف مخصوص (Safety box) بدور اندازید.
- در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، نمونه را سریعاً به آزمایشگاه بفرستید.
- برای بیماران مشکوک به هپاتیت فرمی از سابقه ابتلاء به بیماری را یادداشت کرده و آن را مستند کنید.
موارد عدم پذیرش نمونه:
ü نمونه همولیزه خفیف و شدید.
ü نمونه لیپمیک شدید.
ü نمونه ایکتریک شدید.
ü فریز کردن و ذوب کردن مکرر .
ü استفاده از نمونه های حاوی فیبرین، آلودگی میکروبی و غیر شفاف توصیه نمی شود.
شرایط نگهداری:
- نمونه خون را در ظرف ۲۴ ساعت سانتریفیوژ کرده و سرم را از لخته جدا نمایید. نمونه به مدت ۲۴ ساعت در دمای اتاق و ۷ روز در ◦c 4 پایدار است.
- برای نگهداری طولانی تر نمونه را در ◦c 20- قرار دهید.
کاربردهای بالینی:
- تشخیص عفونت حاد و مزمن هپاتیت B
- تعیین عفونت نهفته هپاتیت B در بیماران ناقل این ویروس که تست HBsAg آنها منفی است.
روش مرجع: RIA
روش ارجح: EIA
سایر روشها: کمی لومینوسانس
مقادیر طبیعی: منفی (عدم حضور آنتی بادی در سرم). کمترین غلظت ۰٫۵ u/ml می باشد.
ü مقادیر بر اساس Cutoff تعیین شده در کیت لحاظ می گردد.
ü نتایج مثبت نشاندهنده عفونت حاد، مزمن و یا ابتلاء اخیر بیمار به ویروس می باشد.
تفسیر: آنتی بادی ضد آنتی ژن هسته (Core) هپاتیت B یا Anti HBc ، ۱ الی ۲ هفته پس از تماس با ویروس هپاتیت B ظاهر می شود. در افرادیکه به تدریج از بیماری بهبودی می یابند میزان این آنتی بادی کاهش یافته و در نهایت ناپدید می گردد. اما در سرم افرادیکه به صورت ناقل مزمن در می آیند این آنتی بادی همچنان وجود داشته و نشانه وجود تکثیر ویروس در هپاتوسیتها می باشد. Anti HBc در طی دوره کمون بیماری و قبل از اینکه HBsAb قابل اندازه گیری باشد در سرم ظاهر می شود. در فاصله زمانی میان ناپدید شدن HBsAg و ظهور HBsAb (Window period) که هر دو شاخص HBsAg و HBsAb غایب می باشد وجود Anti HBc می تواند مشخص کننده عفونت اخیر یا آلودگی عفونی بالقوه خونی باشد. در فاز حاد هپاتیت B تیتر بالایی از Anti HBcاز نوع IgM مشاهده می شود. در سرم ناقلین مزمن تیتر پایینی از Anti HBc وجود دارد.
عوامل مداخله گر:
- معمولترین خطا در روشهای EIA، RIA شستشو ناکافی و یا آلودگی معرف با مواد آلوده می باشد.
- نمونه های دارای فیبرین، آلودگی میکروبی، همولیزه ، لیپمیک و ایکتریک موجب تداخل در آزمایش می گردد.
- خونی که حاوی مواد ضد انعقاد نامناسب باشد یا بیمارانی که اختلال در تولید لخته دارند ممکن است واکنش مثبت کاذب ضعیف بدهند.
- در روش رادیوایمونواسی تزریق رادیونوکلوئید در هفته قبل از آزمایش ایجاد مثبت کاذب می کند.
توضیحات:
- آزمایش Anti HBc قابل اعتماد ترین روش برای وجود عفونت هپاتیت B در مواردیکه HBsAg منفی است می باشد.
- این آزمایش برای افتراق بین عفونت هپاتیت B حاد، مزمن، و بیمار هپاتیتی بهبود یافته مناسب نیست.
- این آزمایش برای استفاده تشخیصی در شرایط آزمایشگاهی توسط FDA تایید شده و لی برای غربالگری سلول ، بافت و اهدا کنندگان خون بکار نمی رود.
- در صورت مثبت شدن تست Anti HBc ، نتایج باید با سایر مارکرهای سرولوژیک هپاتیت B، افزایش آنزیم های کبدی، علائم و نشانه های بالینی و تاریخچه عوامل خطر همبستگی داشته باشد.
- در افراد سالمی که بر علیه هپاتیت B واکسینه شده باشند Anti HBc وجود ندارد. بنابراین در افرادی که HBsAb دارند و همزمان Anti HBc هم دارند نشاندهنده ابتلاء قبلی به هپاتیت Bمی باشد.
- در نوزادان کمتر از یک ماه در صورت مثبت شدن تست total Anti HBc، باید تست anti-HBc IgM انجام شود تا احتمال
anti-HBc total مادری که منجر به نتایج مثبت کاذب می شود، رد گردد.