نام اختصاری: Anti-PR3 (cANCA)
سایر نام ها: آنتی پروتئیناز۳، آنتی بادی سیتوپلاسمی ضد نوتروفیلی، Anti Neutrophil Cytoplasmic Antibodies(cANCA)،
Cytoplasmic Neutrophil Antibodies، Autoantibodies to Proteinase 3 (Anti-PR3)
بخش انجام دهنده: ایمونولوژی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم
حجم نمونه مورد نیاز: ۰٫۵ ml
شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد.
ملاحظات نمونه گیری:
- مطابق دستورالعمل آزمایشگاه، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.
- پس از لخته شدن خون، سرم را در کوتاه ترین زمان ممکن توسط سانتریفیوژ یخچالدار جدا نمایید و تا زمان آزمایش در فریزر (۲۰oC- ) نگه دارید.
- سرم جدا شده باید شفاف و عاری از آلودگی هایی همچون همولیز و یا لیپمیک باشد.
موارد عدم پذیرش نمونه:
- از پذیرش نمونه های شدیداً همولیز شده و لیپمیک و یا کدر اجتناب نمایید.
- از ذوب و فریز کردن مکرر نمونه بپرهیزید. این امر ممکن است منجر به کاهش در فعالیت اًتوانتی بادی گردد.
- سرم هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته اند را استفاده نکنید.
شرایط نگهداری:
- نمونه سرم در دمای یخچال (ترجیحاً) و فریزر تا سه هفته پایدار است.
- پس از ذوب کردن نمونه ، بخوبی ان را قبل از سنجش مخلوط کنید تا نمونه ای همگن داشته باشید.
- از در معرض قرار دادن معرفهای آزمون در مقابل گرما، نور خورشید یا نور شدید در مدت نگهداری یا حین کار اجتباب نمایید.
- از آلودگی معرف ها حدامکان اجتباب گردد و پس از مصرف معرف ها آن را در دمای یخچال نگه دارید.
کاربردهای بالینی:
- ارزیابی بیماران مشکوک به بیماری گرانولوماتوز واگنر (WG).
- افتراق بین WG با سایر اشکال واسکولیت با اندازه گیری آنتی بادیهای ضد پروتئیناز۳ (cANCA) همراه با آنتی بادیهای ضد میلوپروکسیداز (pANCA).
- ممکن است در پیگیری پاسخ به درمان و یا در پایش فعالیت بیماران دارای آانتی بادیهای میلوپروکسیداز مفید باشد.
روش مرجع: –
روش ارجح: ایمونو فلوئورسانس غیر مستقیم (IFA)
سایر روشها: RIA، ELISA
مقادیر مرجع:
منفی: ۵ U/ml>
مثبت:۵ U/ml <
تفسیر: اًتو آنتی بادی بر ضد ترکیبات موجود در سیتوپلاسم نوتروفیل، ANCA (Anti Neutrophil Cytoplasmic Antibody) نام دارد. دو الگوی فلوئورسانس برای ANCA تعریف شده است. یکی سیتوپلاسمی یا cANCA و دیگری الگوی دور هسته ای یا pANCA. الگوی سیتوپلاسمی نشان دهنده وجود ANCA بر ضد آنزیم پروتئیناز ۳ (Anti-PR3) می باشد، در حالی که الگوی دور هسته ای نشان دهنده ANCA بر ضد آنزیم میلوپروکسیداز ( Anti-MPO) می باشد. آنزیم PR3 و آنزیم MPO هر دو از محتویات آنزیمی گرانول های آزروفیلیک گرانولوسیتها می باشند و در برخی گرانول های مونوسیتها نیز یافت می شود.
cANCA در رنگ آمیزی سیتوپلاسم به شکل دانه دار منتشر مشاهده می شود و برای بیماری گرانولوماتوز واگنر ژنرالیزه (WG) بسیار اختصاصی (۹۹%- ۹۵%) است. اگر بیماری تنها محدود به مجاری تنفسی باشد، cANCA تنها در ۶۵% بیماران WG مثبت می گردد. تقریباً تمامی بیماران دچار WG محدود به کلیه، فاقد cANCA مثبت می باشند. اگر WG غیر فعال باشد، درصد نتایج مثبت به حدود ۳۰% تنزل می یابد. افتراق بین WG با سایر اشکال واسکولیت بر اساس علائم و نشانه های بالینی اغلب غیر ممکن است . بنابراین با اندازه گیری آنتی بادیهای ضد پروتئینازز۳ (cANCA) همراه با آنتی بادیهای ضد میلوپروکسیداز (pANCA) می توان WG را از سایر اشکال واسکولیت متمایز کرد.
عوامل مداخله گر :
- سرم های شدیداً لیپمیک (بیشتر از ۳g/dl تری گلیسرید)، ایکتریک (بیشتر از ۴۰ mg/dl بیلی روبین) و همولیز (بیشتر از ۱۰۰۰ mg/dl هموگلوبین) در نتایج آزمون تداخل ایجاد می کنند.
- مثبت کاذب در ۵ درصد موارد با روش ELISA مشاهده شده است.
- حدود ۱۰% بیماران گرانولوماتوز واگنر یا پلی آنژاتیس میکروسکوپی نتایج ANCA در آنها منفی می باشد.
توضیحات:
- تشخیص قطعی بیماری تنها بر پایه نتایج یک تست نمی باشد و پزشک باید تمام یافته های بالینی و آزمایشگاهی را بررسی نماید.
- غیرفعال سازی با حرارت منجر به نتایج مثبت کاذب می گردد.
- نمونه هایANCA مثبت باید توسط بیوپسی یا آنژیوگرافی جهت تشخیص قطعی گرانولوماتوز وگنر یا سایر انواع واسکولیت تایید گردد .
- نتایج نباید به طور انحصاری جهت ارزیابی پاسخ به درمان یا فعالیت بیماری متکی باشد.
- عموماً جهت ارزیابی بهتر تشخیص بیماری تست cANCA همراه با تست pANCA انجام می گردد.
- در صورت مثبت شدن تست بهتر است، همان نمونه را با روش دیگر تکرار کرد تا از مثبت شدن نتیجه اطمینان حاصل نمود.