نام اختصاری: CT ، HCT
سایر نام ها: کلسی تونین انسانی، تیروکسی تونین (Thyrocalcitonin)
بخش مورد انجام: آنالیز هورمون
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم یا پلاسمای هپارینه
حجم نمونه مورد نیاز : ۰٫۸ ml
شرایط نمونه گیری:
بیمار باید یک شب ناشتا باشد. مصرف آب مجاز می باشد.
ملاحظات نمونه گیری:
- از همولیز نمونه حین نمونه برداری اجتناب شود.
- سرم باید غیر ایکتریک و غیر لیپمیک باشد.
- مصرف هر گونه داروی مؤثر (برای مثال داروهای ضد بارداری خوراکی) بر نتایج آزمون را در برگه آزمایش یادداشت کنید.
موارد عدم پذیرش نمونه : نمونه های به شدت همولیز قابل قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری:
- سرم یا پلاسما باید سریعاً توسط سانترفیوژ یخچال دار جدا گردد.
- سرم یا پلاسما باید سریعاً در ۲۰- درجه سانتی گراد فریز شود.
- نمونه در C˚۲۰- به مدت ۱۵ روز پایدار است.
کاربردهای بالینی:
۱- ارزیابی افراد مشکوک به کارسینومای مدولای تیروئید (medullary thyroid carcinoma ).
۲- بررسی پاسخ به درمان و پیش بینی عود مجدد سرطان مدولای تیروئید.
۳- آزمون غربالگری برای افراد با سابقه خانوادگی سرطان مدولای تیروئید.
۴- گاهی اوقات در تشخیص و پایش تومورهای Islet-Cell بکار می رود.
روش مرجع: IRMA
روش ارجح: کمی لومینوسانس
سایر روشها: EIA، کروماتوگرافی برای فرم های منومریک
مقادیر طبیعی:
حد پایه
مردان: <19 pg/ml or 19 ng/L
زنان: <14 pg/ml or 14 ng/L
تزریق کلسیم (۲٫۴ mg/kg)
مردان: <190 pg/ml or 190 ng/L
زنان: <130 pg/ml or 130 ng/L
تزریق پنتا گاسترین (۰٫۵ µg/kg)
مردان: <110 pg/ml or 110 ng/L
زنان: < 30 pg/ml or 30 ng/L
تفسیر: کلسی تونین به عنوان شاخص توموری ارزیابی مبتلایان به سرطان مدولای تیروئید به کار می رود. افزایش سطح کلسی تونین، پیشرفت بیماری را هشدار می دهد و کاهش سطح آن نشاندهنده پس روی تومور است. در هیپر پلازی سلول C نیز افزایش سطح کلسی تونین مشاهده می شود. افزایش سطح کلسی تونین در مبتلایان به سرطان ریه، پستان و لوزالمعده به دلیل ترشح نابجای کلسی تونین ممکن است مشاهده شود.
افزایش سطح : کارسینوم مدولای تیروئید، هیپر پلازی سلول C، کارسینوم سلول جو در ریه، کارسینوم پستان، سرطان لوزالمعده، هیپرپاراتیروئیدی اولیه، هیپرپاراتیروئیدی ثانویه به علت نارسایی مزمن کلیه، آنمی پرنیشیوز، سندرم زولینگر-الیسون، سیروز الکلی، تیروئیدیت.
واکنش تداخلی:
- سطح آن در زنان سالم باردار و در نوزادان بالا است.
- کلسیم، کوله سیستوکینین، اپی نفرین، گلوکاگون، پنتاگاسترین، ضد بارداری های خوراکی موجب افزایش سطح کلسی تونین می گردند.
- سرم لیپمیک یا همولیز موجب تداخل در نتیجه آزمون می گردد.
توضیحات:
در صورت افزایش مبهم سطح کلسی تونین باید آزمون های تحریکی با استفاده از پنتاگاسترین یا کلسیم جهت تحریک تولید ترشح کلسی تونین انجام داد.
تحریک پانتا گاسترین : به صورت تزریق IV ظرف ۱۰ – ۵ ثانیه و انجام خونگیری پیش از تزریق، پس از ۹۰ ثانیه، ۲ دقیقه و ۵ دقیقه بعد از تزریق می باشد.
تحریک با کلسیم : به صورت تزریق کلسیم ۱ دقیقه پس از خونگیری برای تعیین حد پایه و سپس نمنه گیری بعد از ۵ و ۱۰ دقیقه از تزریق جهت تعیین سطح خونی می باشد.
در سرطان مدولای تیروئید، تست های تحریکی موجب افزایش قابل ملاحظه سطح کلسی تونین می شوند.
- این آزمایش در موارد بیماری های متابولیک کلسیم مفید نمی باشد.
- مقادیر مثبت کاذب در افراد دارای تیتر بالای آنتی بادیهای انسانی ضد موش (human antimouse antibodies) و آنتی بادیهای هتروفیلیک مشاهده می شود.
- نتایج تست ممکن است با روش ها و کیت های مختلف متفاوت باشد.
- نتایج تست نمی تواند بطور مطلق حاکی از وجود یا عدم وجود بیماری بدخیم باشد.