Risk of Ovarian Malignancy Algorithm

سرطان تخمدان چهارمین عامل مرگ و میر توسط سرطان درزنان در سراسر دنیا میباشدو  ۵% مرگ ومیر ناشی از سرطان درزنان را تشکیل میدهد . این درحالیست که ابزاری برای تشخیص زود هنگام سرطان تخمدان وجود ندارد. لازم بذکر است که ۹۰% سرطان پستان با استفاده از ماموگرافی در مراحل اولیه و قابل درمان ، شناسایی میگردند و هم چنین غربالگری سرطان رحم با استفاده از پاپ اسمیر قابل انجام است که موجب شناسائی زودرس سرطان در مراحل اولیه میگردند در این مرحله سرطان هنوز تهاجمی نشده و قابلیت درمان دارد.

بیومارکرهای کلینیکال در تشخیص سرطان تخمدان

۱-    Ca125 ((کانسر آنتی ژن ۱۲۵ )) یک گلیکو پروتئین است و  با آنتی بادی ۱۲۵ OC قابل شناسایی است و مقدار upper limit   آن در جمعیت سالم به میزان ۳۵Iu/ml می باشد . این مارکر غیراختصاصی است و درکارسینوماهای غیر تخمدانی (تومورهای اندومتریال ، پانکراس ، معده ، ریه ،کلورکتال) افزایش مییابد ودرنزد زنان در فاز فولیکولر نیز افزایش نشان میدهد. ونیز در بعضی از بیماریهای خوش خیم مثل هپاتیت ، اندومتریوزیس ، پریکاردیت ، افزایش می یابد بدین جهت   CA125 برای غربالگری در جمعیت بدون علامت مفید نیست زیرا اختصاصیت بالائی برای سرطان تخمدان ندارد. این مارکر فقط در ۵۰%  ، Stage I  سرطان تخمدان بالاتر از نرمال را نشان میدهدو در Stage II   ۹۰% بالاست ودر ۳و۴ بیش از ۹۰% مثبت است  غلظت این مارکر به حجم و  Stage تومر بستگی دارد.

۲-  HE4 در سال ۱۹۹۹ مشخص شد که ژن مربوط به پروتئین ۴ ترشحی اپی دیدیم انسانی  در افراد مبتلا به سرطان تخمدان بیش از حد بیان میگردند. این آنتی ژن تولید شده باوزن ملکولی پائین در غشاء بافت های تناسلی زنان  و در مجاری تنفسی وجود دارد. وجود آن در سرم بیماران بعنوان یک بیومارکر قوی برای سرطان تخمدان معرفی شده است.  گرچه اندازه گیریHE4 با میزان حساسیت ۷۲%  و اختصاصیت ۹۵% به عنوان یک معیار مطمئن در تشخیص stage I  تخمدان مفید است ولی ترکیب ۱۲۵ , HE4  CA و ارزیابی هم زمان این دو در سرم بیمار بنام تست Roma عامل دقیقتری برای شناسائی سرطان تخمدان می باشد و حساسیت تست رابه ۶/۷۸ % ارتقا میدهداختصاصیت آنرا به ۹۵%  میرساند.

((Roma index))

پیش بینی سرطان اپی تلیال تخمدان تحت عنوان   Roma ((الگوریتم ریسک بدخیمی تخمدان)) نزد زنان قبل و بعد از یائسگی قابل انجام است و این زنان بدو گروه کم خطر و پرخطر طبقه بندی میگردند. در زنان پیش از یائسگی ، Roma  کمتر از ۱۱٫۴ با ریسک پایین معرفی میگردند و در زنان با Roma  بیش از ۱۱٫۴، ریسک بالا و یا بعنوان افراد پرخطر تلقی می شوند. در نزد زنان یائسه Roma  کمتر از ۲۹٫۹ ریسک پایین تلقی می شود و زنان با Roma  بیشتر از ۲۹٫۹ افراد پرخطر یا با ریسک بالا سرطان تخمدان  معرفی می شوند.